Engelli, engelli yakını ve yaşlı aylıklarına zam geldi!

3 Ocak 2022 Pazartesi günü TÜİK tarafından açıklanan Aralık ayı enflasyon oranı, milyonlarca kişinin alacağı zam oranlarını da belirledi. Bu oranın belli olmasının ardından engelli bireylerin alacağı aylık ücretlere gelen zam da netleşti. İşte engelli, engelli yakını ve yaşlı aylıkları ne kadar oldu? sorusunun yanıtı ve detayları...

1- Engelli, engelli yakını ve yaşlılık aylığının bütçe kanunu ile ilgisi var mıdır? 

2022 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununda; "2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun 2 nci maddesinde yer alan (4.860) ve (3.240) gösterge rakamlarının, 1/1/2022-31/12/2022 tarihleri arasındaki aylık ödeme dönemlerinde sırasıyla (5.253), (3.502) olarak uygulanacağı belirtilmiştir. Görüleceği üzere 2022 sayılı Kanunda belirlenmiş olan göstergeler bütçe kanunu ile fazlalaşmaktadır. 

2- Engelli, engelli yakını ve yaşlılık aylıkları asgari ücretten nasıl etkileniyor? 

Engelli ve yaşlı aylığının alınmasında ve tutarında asgari ücret ile maaş katsayısı etkili olmaktadır. Yani her ne nam altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden daha az olanlar engelli ve yaşlı aylığı alabilmektedir. Buna göre engelli ve yaşlı aylığında belirleyici tutar 4.253,4 TL / 3 = 1.417,8 TL'dir. Dolayısıyla asgari ücretteki yüksek artışlar engelli, engelli yakını ve yaşlılık aylığı alanların sayısını arttırmakatdır.

3- 2022 sayılı Kanunda engelli ve yaşlı aylığı nasıl düzenlenmiştir? 

65 yaşını doldurmamış olmasının yanı sıra; Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde engelli olduklarını ilgili mevzuatı çerçevesinde alınacak sağlık kurulu raporu ile kanıtlayan, 18 yaşını dolduran Türk vatandaşı engellilerden; sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar veya nafaka bağlanmış ya da nafaka bağlanması mümkün olanlar hariç olmak üzere, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe (4.860 yerine 5.253) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanacaktır. 2022 yılında bu tutar 5253 * 0,23545469 = 1.236,84 TL'dir.65 yaşını doldurmamış olmasının yanı sıra; İlgili mevzuatı çerçevesinde alınacak sağlık kurulu raporu ile engelli olduklarını kanıtlayan, 18 yaşını dolduran ve talebine rağmen Türkiye İş Kurumu tarafından işe yerleştirilememiş olan Türk vatandaşlarından; sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar veya nafaka bağlanmış ya da nafaka bağlanması mümkün olanlar hariç olmak üzere, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe (3.240 yerine 3502) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanacaktır. 2022 yılında bu tutar 3502 * 0,23545469 = 824,56 TL'dir.